Roos! Er bestaan allerlei feiten en fabels over roos, maar wat is het nu echt? Hoe kom je er aan, en beter nog, hoe kom je er van af? Is het besmettelijk? Wordt het erger door het gebruik van haarlak en mousse? In dit artikel heeft mijn vriendin Nena alles op een rijtje gezet voor jullie over het onderwerp roos. Nena heeft zelf namelijk roos en wilde er alles over te weten komen. Met een achtergrond als research analist heeft ze behoorlijk grondig onderzoek gedaan, dus ik heb alles een beetje luchtiger herschreven zodat het voor jullie wat lekkerder leest ;-)
Hoofdroos (pityriasis capitis) is een vorm van seborrhoïsch eczeem waarbij er sprake is van een versnelde aanmaak en afstoting van de hoofdhuid cellen. Normaal gesproken duurt dit proces ongeveer drie weken, maar bij hoofdroos gaat dit proces twee keer zo snel. Daarbij is de productie van talg groter waardoor de dode huidcellen aan elkaar klonteren wat eruit ziet als schilfers.
Roos komt vaker voor dan je denkt. Rond de leeftijd van 20 jaar heeft de helft van de mensen last van roos, mannen vaker dan vrouwen. Hoewel roos geen ernstige ziekte is, is het natuurlijk erg vervelend. Je ziet de schilfers zitten en ze vallen nog eens extra op als je donkere kleding draagt - hierdoor kun je je erg zelfbewust gaan voelen. Bovendien jeukt het in sommige gevallen, en je wil natuurlijk niet de hele tijd aan je hoofd zitten krabben, vooral niet in gezelschap.
Seborrhoïsch eczeem wordt onder andere veroorzaakt door een gistinfectie. Gisten komen bij iedereen op de huid voor, dat is normaal. Maar bij mensen met roos zijn de gisten in veel grotere aantallen aanwezig. Deze gisten, waarvan verschillende varianten bestaan zoals Pityrosporum ovale, Malassezia furfur, Malassezia globosa en Malassezia restricta, leven van het vetlaagje (talg) op de huid. Ze produceren enzymen die het vet uit de talg afbreken in verzadigde- en onverzadigde vetzuren. De gisten nemen de verzadigde vetzuren op, en de onverzadigde vetzuren blijven achter op de huid. Deze vetzuren irriteren in grote aantallen de huid en veroorzaken seborrhoïsch eczeem. Je kunt je voorstellen dat mensen met een hoge talgproductie en een grotere hoeveelheid gist op hun hoofd aanleg hebben om roos te krijgen.
Roos is iets waar je niet van afkomt. Het is niet voor eens en altijd uit te bannen, je zult het altijd bij je dragen. Zonder behandeling zijn de schilfers min of meer altijd aanwezig. Soms heb je het een paar weken, soms een paar maanden, en sommige mensen hebben het gewoon altijd. Bij verminderde weerstand, stress of wisseling van seizoenen kan er 'spontaan' roos ontstaan.
Maar hoe kun je nu het beste roos bestrijden? Je pakt roos aan bij de kern, oftewel de gisten. Hiervoor zijn speciale anti-gist cremes en shampoos te koop. Bekende gist-dodende middelen zijn bijvoorbeeld ketoconazol, zinkpyrithion of seleensulfide. Anti-roos shampoo bevat vaak een of een combinatie van gist-dodende middelen samen met ingrediënten die jeuk en talgproductie verminderen.
De shampoo moet vijf tot tien minuten inwerken (belangrijk) zodat de werkzame gist-dodende stoffen hun werk kunnen doen. Vaak zie je na een week al verbetering en na ongeveer vier weken is de roos vrijwel geheel verdwenen. Toch blijken de klachten vaak terug te komen omdat er altijd gistcellen op de hoofdhuid aanwezig blijven. Als de roos terugkomt, kan de behandeling worden herhaald, maar wat je het beste kunt doen is je haar om de paar dagen met een anti-roosshampoo wassen om het bij te houden.
Als je roos ontdekt grijp je vaak als eerste naar anti-roos shampoo's die gewoon te koop zijn bij de drogist. Heb je een hevige vorm van roos of last van extreme roodheid en jeuk dan is het raadzaam langs te gaan bij je huisarts. Je huisarts kan dan een medicinale shampoo of creme voorschrijven met corticosteroïden, een middel dat bij allerlei soorten eczeem wordt toegepast en zeer effectief is bij ernstigere vormen van roos. Koolteer shampoo is een soort van last resort, het wordt gebruikt wanneer de gewone anti-roos shampoos met zinkpyrithion, seleensulfide of ketoconazol onvoldoende effect hebben en is op dokters recept verkrijgbaar.
 |
| Koolteer: giftig in pure vorm en het stinkt enorm! |
Wanneer de ‘roos’ na zes weken behandeling volgens voorschrift met een medicinale shampoo in het geheel niet reageert op de behandeling, dan is het mogelijk geen roos maar iets anders, bijvoorbeeld een ander type eczeem, psoriasis, of een schimmelinfectie. Het is verstandig om dan nogmaals een afspraak te maken bij de huisarts of dermatoloog om dit te laten beoordelen. Neem ook zeker contact op als je hoofdhuid ontstoken en pijnlijk is, als er dikke zilverachtige schilferlagen ontstaan of als er sprake is van haaruitval.
Er bestaan helaas veel fabeltjes over roos, hieronder kun je er een paar lezen.
Roos is besmettelijk. Nope, roos is niet besmettelijk. De gist die een rol speelt komt bij iedereen normaal voor op de huid, maar gaat alleen toenemen in aantal onder bijzondere omstandigheden, en veroorzaakt alleen problemen bij mensen die daar bevattelijk voor zijn.
Roos maakt je kaal. Nee gekkie, van roos word je niet kaal! Het kan wel lijken alsof u meer haren verliest, soms worden met schilfertjes die loskomen ook haren meegenomen, maar die worden altijd weer vervangen door nieuwe haren. De haarzakjes raken niet beschadigd door hoofdroos.
Haarlak, mousse en gel maken roos erger. Nee, dit heeft geen invloed op roos. Je kan het met een gerust hart gebruiken. Het kan wel zo zijn dat de producten resten achterlaten die de huid nog eens extra irriteren, maar als je het iedere avond uitspoelt is er in principe niets aan het handje.
De zon droogt mijn hoofdhuid uit waardoor roos erger wordt. Integendeel! Roos wordt juist erger bij koude temperaturen en een lage luchtvochtigheid. 's Winters bij koud weer en met de verwarming aan heb je een grotere kans om er last van te krijgen. Zonneschijn daarentegen geeft verbetering.
Zo, dat was me een hele lap tekst! Maar ik denk dat het wel interessant is voor de mensen die roos hebben of iemand kennen die roos heeft. Of misschien heb je wel helemaal geen roos en vond je het ook interessant! Ik hoop in ieder geval dat jullie het interessant vonden om zo'n lang artikel over roos te lezen en dat jullie niet door hebben zitten scrollen :-) Binnenkort volgt er een review van een anti-roos shampoo, als aanvulling op dit artikel.
Until next time,
Serena Verbon & Nena
