dinsdag 30 juni 2009

Let's Talk Nerdy #2



Vandaag behandel ik de vraag van Pauline: "Ik heb weleens met scheikunde een proefje gedaan dat we esters gingen maken. Nu schijnt het zo te zijn dat je die naar allerlei vruchtensoorten kunt laten ruiken. Nou, bij ons is dat dus finaal mislukt, was een grote alcohol-walm. Maak jij zelf ook gebruik van esterverbindingen in bijvoorbeeld de zepen die je maakt?"

Het antwoord is een beetje lastig omdat ik niet precies begrijp wat je bedoelt. Als je bedoelt of wij bijvoorbeeld twee chemische stoffen aan het zeeprecept toevoegen zodat er in de zeep een chemische reactie plaatsvindt die ter plekke een ester vormt om bijvoorbeeld een naar appeltjes ruikende zeep te creeëren, dan is het antwoord nee.

Wat wij wel doen om een naar appeltjes ruikende zeep te creeëren is het toevoegen van een parfum olie. En deze olie bevat wel de zogenaamde ester verbinding die zorgt voor deze appeltjes geur. Dus waar het op neerkomt is dat we eigenlijk een kant-en-klare ester toevoegen aan de zeep, maar dan in verdunde vorm, verwerkt in een cosmetische parfum olie.



Wat zijn esters eigenlijk?
In eerste instantie denk je misschien meteen aan de meisjes naam Ester (Esther). Niet? Oh, eh. Nou ikke dus wel toen ik dit woord voor het eerst te horen kreeg tijdens de scheikundeles. ^^ Jullie kennen vast wel een ester. Denk maar eens aan polyester!

Goed. Ester is een verzamelnaam voor een bepaald type chemische samenstelling. Er bestaan heel veel verschillende soorten esters, maar ze ontstaan allemaal door de reactie tussen een (amino)zuur en een alcohol waarbij er water vrijkomt. Dus zuur + alcohol = ester + water. In de structuurformule is een ester te herkennen aan een dubbelgebonden O (=O).

Waarom heet een ester, ester?
De meest bekende ester is ethyl acetaat. Deze ester ontstaat door de reactie tussen ethanol (alcohol) en azijnzuur en heeft een zoete geur. Het word veel gebruikt in nagellakremover. Een oud woord voor ethyl acetaat is azijn-ether, en in het Duits werd dat essig-äther genoemd. Essig-äther werd later afgekort tot simpelweg ester, en zo is de naam ester dus ontstaan.

Appeltjes ester
De ester verantwoordelijk voor een appeltjes geur heet chemisch pentyl pentanoate en heeft de volgende structuurformule: C4H9COO.C5H11. Deze verbinding wordt gebruikt om een appeltjes-parfumolie te maken, die wij weer in onze zeep gebruiken. Weird huh? Dat zo'n chemische verbinding zomaar naar een appel kan ruiken! Ik vind het fascinerend! ^^



Trouble Shooting
Pauline. Wat er vermoedelijk is misgegaan bij jullie experiment is hydrolyse. Dat is het uiteenvallen van water (structuurformule: H2O) naar H en OH, waarbij deze groepen weer andere bindingen kunnen aangaan. Als een ester hydrolyseert ontstaat er vaak weer een zuur en een alcohol. Dat zal de alcohol walm kunnen verklaren! Het kan natuurlijk ook dat er helemaal geen reactie heeft plaatsgevonden.

Het is best een chemisch artikeltje geworden nu ik het zo teruglees zeg...ik moest het zelf ook steeds even langzaam teruglezen om te kijken of ik mijn gedachten een beetje begrijpelijk neer kon zetten voor jullie, dus ik hoop dat ik het niet te moeilijk heb gemaakt. Als er nog meer vragen ontstaan na het lezen van dit artikeltje, place them in the comment section below!

Heb je zelf een interessante beauty/science vraag voor Let's Talk Nerdy? Email je vraag naar starpede@hotmail.com

In de volgende editie van Let's Talk Nerdy gaan we het hebben over alkali niveaus in verband met mood lipgloss!

Until next time
~Serena Verbon